Goed doordacht MES is de basis voor beter presteren en continu verbeteren

Auteur: Frank Bekkers, Senior Consultant ARV Group

28 februari 2018

Dat een Manufacturing Execution System (MES) de brug is tussen planning (ERP-systeem) en procesbesturing is uiteraard bekend. Maar dat het in de praktijk veel meer kan zijn dan dat blijft te vaak onderbelicht. Veel productiebedrijven zien over het hoofd dat een zorgvuldig ontwikkeld en doordacht geïmplementeerd MES het enige, zuivere informatieplatform kan zijn voor een betere beheersing van de prestaties en het continu verbeteren daarvan?

Een MES wordt bij productiebedrijven vooral toegepast als informatiesysteem dat klantorders vertaalt naar de verwerking ervan en gegevens over de afhandeling van orders weer terugkoppelt. Een vorm van verticale integratie van informatie dus, die gericht is op de keten van order tot levering en vaak ook vanuit traceerbaarheid wordt gedreven. Bovendien komen we het MES vaak tegen als een bont landschap van al dan niet gekoppelde deelsystemen. Met stuk voor stuk hun eigen data die onderling kunnen afwijken of elkaar zelfs tegenspreken. Dit alles maakt dat het zoeken naar de juiste en benodigde informatie - de werkelijke waarheid - te veel tijd kost en tot discussies kan leiden. Van één zuivere bron, één single point of truth, is immers geen sprake. Het resultaat is dat essentiële data niet of nauwelijks worden ingezet om processen aan en bij te sturen en te verbeteren. Een gemiste kans.

Single point of truth én praktische analysegereedschappen

De ontwikkeling en implementatie van een MES wordt vaak als een systeemimplementatie benaderd. Stap-voor-stap projectmanagement, vaak en zorgvuldig vooraf testen én de juiste scope bewaking ontbreken veelal. Met als resultaat mindere baten dan verwacht en hogere kosten en langere doorlooptijden.


Wie bij het ontwerp van een MES echter als uitgangspunt neemt wat werkelijk de prestaties bepaalt in het productieproces, kan optimaal gebruik maken van de vele mogelijkheden die een MES biedt. Daarvoor moet gefocust worden op alle deelprocessen, factoren en details die van invloed kunnen zijn op de uiteindelijk te leveren eindprestatie en het tevreden stellen van klanten. Met als doel een MES waarin centraal informatie uniform en aan elkaar gerelateerd wordt vastgelegd. Fijnmazige informatie over essentiële zaken als recepturen, druk, temperatuur, batchtijden en storingen. Horizontaal geïntegreerd, direct online beschikbaar, altijd actueel en zuiver. En dus hoeft er geen enkele discussie over te bestaan. Het resultaat: een ‘single point of truth’. En dat gecombineerd met praktische analysegereedschappen om deze data optimaal te kunnen benutten voor het aan- en bijsturen en verbeteren van processen. 

Kort cyclisch sturen 

Op basis van dat ‘single point of truth’ én met praktische analysegereedschappen zal een medewerker met een verbeteridee sneller geneigd zijn data te raadplegen om zijn idee op haalbaarheid te testen en tot uitvoer te brengen. Het kost hem immers nauwelijks nog moeite. Bovendien vindt voortaan vanuit hetzelfde ‘single point of truth’ overleg aan de lijn plaats en worden concrete beslissingen genomen. Waar hebben we een afwijking van de prestatie, wat is de oorzaak en wat zijn de feiten? Operators en productiemanagement kunnen snel, adequaat en kort cyclisch (bij)sturen. Ellenlange zoektochten in ‘bergen’ gegevens die moeten verklaren waar het fout ging of beter moet behoren immers tot de verleden tijd. Het systeem werkt volledig in dienst van de mensen en hun processen. Waardoor bij iedereen haast vanzelf een focus op continu verbeteren ontstaat. Dát is de werkelijke kracht van een goed doordacht MES.

"Op basis van een 'single point of truth' ontstaat focus op continu verbeteren vanzelf"