Veranderingen in de voedingsmiddelenindustrie, welke kansen zijn er?

De enige constante in de voedselketen is dat deze continu verandert. We kunnen natuurlijk niet zonder voedsel en de manier waarop we omgaan met onze voeding blijft onder invloed van allerlei overwegingen steeds veranderen. In dit artikel lees je welke veranderingen gaande zijn, wat de gevolgen hiervan zijn, en welke kansen dat biedt voor voedingsmiddelenproducenten.

Voedingsmiddelenindustrie als dienstverlener

Consumenten betalen tegenwoordig niet alleen meer voor het product, maar ook voor het gemak en de dienstverlening eromheen. Dat kunnen we “food for service” noemen. Voor beleving die wordt gecreëerd wil de consument best betalen. U kunt denken aan pizzadrones en tostiparachutes die in de toekomst het eten komen bezorgen in plaats van de koerier.

De dienstverlening rondom ons eten maakt nu al meer dan 40% van onze totale besteding aan eten en drinken uit. Dit percentage zal de komende jaren naar verwachting alleen maar groeien.

Hoe voedingsproducenten kunnen mee profiteren van de trend 'food wordt service'

Hoe voldoe je als ondernemer in de foodsector aan deze veranderende eisen? Welke kansen zijn er om te benutten?

Er zijn verschillende strategieën om op de ontwikkelingen in te spelen:

• ?Bouw aan betere relaties. Zoek de samenwerking met partners (retailers, vervoerders) en andere partijen (magazijn/opslag) in de keten. Ontwikkel met toeleveranciers en afnemers nieuwe producten met diensten er omheen, bespreek gezamenlijke verdienmodellen en ondersteunende technieken. Iemand moet het initiatief daartoe nemen. Bent u die regisseur?
• Een mooi voorbeeld is met je verpakkingsleverancier een bijzondere manier te bedenken om op te vallen in de supermarkt.
• Kies voor markten of distributiekanalen die groeien. Groeimarkten zijn onder andere food service, to go, online, gemakartikelen en biologisch. Zoek uit waar de groei het hardst gaat, ontdek het nieuwe aanbod. En vraag je af of je “iets” kunt doen in die markt en hoe je jouw product zo gemakkelijk en zo snel mogelijk bij de klant krijgt.
• Kies voor vernieuwing! Denk buiten de gebaande paden en onderzoek of er producten of diensten zijn die niemand anders aanbiedt. Dit is het echte ondernemen. Investeer in een groep mensen die voor jou als innovatiedenktank fungeren en komen met allerlei ideeën. Mogelijk zijn negenennegentig daarvan niet te realiseren, maar die honderdste zou misschien wel eens het succes van de toekomst kunnen worden.
• Verpakkingen krijgen veel aandacht. Alles draait anno 2020 om duurzaamheid. Op dat gebied nemen met name plastic verpakkingen een dubbelrol in. Aan de ene kant willen klanten het liefst zo weinig mogelijk plastic verpakkingen kopen om zo ‘groen’ mogelijk te shoppen. Aan de andere kant zorgt datzelfde plastic ervoor dat ons eten langer houdbaar blijft en draagt plastic zo bij tot minder verspilling is.
• De oplossing voor dit dilemma ligt in het slimmer omgaan met verpakkingsontwerpen en het gebruikte plastic beter recyclen.

Waar zit de dienstverlening?

Een interessante stelling: de consument wil niet nóg meer eten, maar is wel bereid meer te betalen voor ons voedsel. Dat betekent dat de groei in de industrie meer uit hogere prijsstelling moet komen en veel minder uit volume. Hoe onderbouw je een hogere prijs? Aan de opkomst van foodfestivals, foodtrucks e.d. kun je afleiden dat er volop geëxperimenteerd wordt met nieuwe initiatieven en concepten. De dienstverlening rondom ons eten maakt inmiddels meer dan 40% van onze totale besteding aan eten en drinken uit. Dit percentage zal de komende jaren naar verwachting alleen maar groeien.

Wij verwachten dat de volumes in het beste geval op het huidige niveau zullen blijven. We kunnen constateren dat groei in het ene segment ten koste gaat van groei in het andere segment. Dat betekent, zoals gesteld, dat groei voornamelijk moeten komen uit een hoger prijsniveau. Dat is niet onhaalbaar, want de consument is zeker bereid meer te betalen voor meer gemak, minder zorgen en meer beleving.

Welke kansen levert deze vraag om meer service op voor voedingsproducenten?

• Ontzorg de consument zo veel mogelijk. Dat kan door de bereidingstijd van producten te verkorten of de verpakkingsgroottes aan te passen aan de behoeftes van éénpersoonshuishoudens, ouderen of de gemaksconsument.
• Zorg voor meer informatie. De consument krijgt graag hulp bij met het maken van een gezondere of duurzamere keuze. Met goede heldere informatie kan de consument makkelijker zijn keuze maken.
• Neem als producent de food retailer of food-service-operator het werk uit handen door het product aan te bieden in de juiste portie of met de juiste conservering. Zo verklein je de kans op fouten in het prepareren.
• Denk na over of het shop-in-shop concept iets voor je kan zijn. Ga verder dan het standaard category management. Maak het verschil op de winkelvloer door zelf de verantwoordelijkheid te nemen voor assortimentskeuzes, replenishment en derving. En het geeft je meteen inzicht in het koopgedrag.
• Een deel van de marktgroei komt terecht bij nieuwe spelers en initiatieven. Probeer in te schatten welke partijen marktaandeel gaan winnen, maar bedenk ook dat de nieuwe potentiële klanten die je moeilijk gaat aanspreken andere leverings- en businessmodellen vereisen. Door flexibele productie en segmentverkoop kun je daar beter op inspelen.