TRA, werkvergunning en LMRA

Auteur: Arbo Support

Bron: Arbo-informatieblad 45 Risicobeheersing

21 januari 2019

 

Bij werkzaamheden met een verhoogd risico wordt binnen organisaties veelal gebruik gemaakt van de (veilig)werkvergunning. In deze (veilig)werkvergunning maakt men bindende afspraken over een veilige en gezonde manier van uitvoeren van de werkzaamheden. Hoe gaat dat in zijn werk? En wat is de relatie met de Taak Risico Analyse (TRA) en de Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA)? Dat wordt in deze toolbox besproken.

Doel en samenhang TRA, werkvergunning en LMRA

Een TRA dient ertoe om van risicovolle en/of niet-reguliere taken een risicoanalyse uit te voeren en een veilige werkmethode vast te stellen. Een werkvergunning is een middel voor het vastleggen van risico’s van een klus en afspraken over veiligheidsmaatregelen tussen de opdrachtgever en uitvoerder. Het is een schriftelijke overeenkomst die toestemming verleent om de werkzaamheden zoals afgesproken uit te voeren. Vaak wordt als onderdeel van de werkvergunning procedure een TRA opgesteld. Een LMRA is een korte risicoanalyse van de actuele toestand op de werkplek die direct voorafgaand aan de werkzaamheden wordt uitgevoerd. Als de aanwezige situatie en risico’s afwijken van de vooraf ingeschatte risico’s (zoals vastgesteld in de TRA en vastgelegd op de werkvergunning) dan zijn aanvullende maatregelen noodzakelijk.

Wanneer TRA, werkvergunning en LMRA?

Een TRA moet worden uitgevoerd wanneer er risicovolle werkzaamheden plaats gaan vinden die niet in de aanwezige procedures of werkinstructies beschreven zijn. Een werkvergunning moet worden aangevraagd bij werkzaamheden in bedrijfsinstallaties met uitzondering van de normale operationele werkzaamheden (bijvoorbeeld periodiek onderhoud of reparatie).

Een LMRA moet altijd voorafgaand aan werkzaamheden op de werkplek worden uitgevoerd.

Risicovolle taken

Voorbeelden van risicovolle taken zijn:

  • Elektrisch werk;
  • Werken in zone met explosiegevaar;
  • Werken op hoogte;
  • Heet werk;
  • Werken in besloten ruimten;
  • Hijsen en heffen;
  • Graven;
  • Fysiek zwaar werk;
  • Werken met gevaarlijke stoffen;
  • Werken met biologische agentia;
  • Werken met stralingsbronnen;
  • Werken nabij bronnen van schadelijk geluid;
  • Tegelijkertijd plaatsvindende klussen op dezelfde werkplek of aangrenzend (operationeel) werk.

Voor heet werk, werken in besloten ruimten, hijsen en heffen en graven maken industriële bedrijven meestal gebruik van aanvullende werkvergunningen.

Veiligheidsmaatregelen

Voorbeelden van veiligheidsmaatregelen zijn:

  • Veiligstellen processen en installaties (Lock Out Tag Out Try Out);
  • Installatie vrij maken van gevaarlijke stoffen, biologische agentia en stralingsbronnen;
  • Ontstekingsbronnen wegnemen;
  • Werkplek afzetten;
  • Werkplek beveiligen tegen valgevaar;
  • Brandblusmiddelen paraat houden;
  • Geforceerde ventilatie;
  • Gasmetingen uitvoeren (zuurstof, toxische stoffen, explosiegevaar);
  • Instructie van de uitvoerende partij.

Rollen in de werkvergunning procedure

In de werkvergunning procedure spelen de volgende partijen een rol:

  • Verstrekker / Opdrachtgever: dit is meestal een verantwoordelijke van Productie die bijvoorbeeld bij de Technische Dienst een verzoek tot onderhoud of reparatie indient.
  • Aanvrager: vaak is dit de werkvoorbereider van de Technische Dienst die de werkzaamheden voorbereidt.
  • Houder / Opdrachtnemer: dit is de uitvoerende partij. Let op: het blijft ieders verantwoordelijkheid om tijdens de werkzaamheden het werk te staken wanneer acuut gevaar dreigt. Dit is niet beperkt tot bovengenoemde rollen

Stappen in de werkvergunning procedure

De werkvergunning procedure omvat de volgende stappen:

Aanvraag werkvergunning: beschrijving van de werkzaamheden en eerste risico-inschatting;

In samenspraak tussen aanvrager, opdrachtgever en houder de risico’s van de werkzaamheden inventariseren, classificeren en veiligheidsmaatregelen vaststellen. Indien het hoog risico werkzaamheden betreffen die niet door middel van een procedure of werkinstructie zijn afgedekt een TRA opstellen.

Risico’s en afgesproken maatregelen vastleggen op de werkvergunning;

Voorbereidende maatregelen treffen door de betrokken partijen;

Ondertekenen werkvergunning door verstrekker: hiermee verklaart deze dat de afgesproken maatregelen zijn genomen en de werkplek vrijgegeven wordt voor de werkzaamheden;

Ondertekenen werkvergunning door houder: hiermee verklaart deze bekend te zijn met de risico’s en afspraken en de werkzaamheden volgens die afspraken uit te (laten) voeren.

In veel gevallen wordt de werkvergunning tevens ondertekend door de aanvrager;

De uitvoerende partij voert een LMRA uit op de werkplek, direct voorafgaand aan de werkzaamheden.

Geldigheid werkvergunning

Een werkvergunning is geldig op de dag van uitgifte en eventueel tot maximaal een week daarna als deze dagelijks verlengd is. Gedurende alarmsituaties, bijvoorbeeld bij brand- of gasalarm, verliezen werkvergunningen hun geldigheid. Het werk mag pas worden hervat als de verstrekker hiervoor toestemming geeft. Uitvoeren TRA en LMRA

Hoe voer je een TRA of LMRA uit? Dit wordt behandeld in de volgende toolboxen. Wat kun je zelf doen? / Interactie Pak de werkvergunning procedure in jouw bedrijf erbij en bespreek deze met elkaar, bijvoorbeeld:

  • Zijn de rollen en verantwoordelijkheden duidelijk?
  • Wanneer moet een TRA worden uitgevoerd?
  • Wanneer wordt een werkvergunning ingezet?
  • Wat is de geldigheid van de werkvergunning?