Ik werk dus ik ben. De fabels over 40 uur werken

Op een schaal van 1 tot 10, hoe erg ben jij toe aan vakantie? Waarschijnlijk kom je dichter bij de 10 in de buurt dan de 1. Gelukkig staat voor de meesten van ons de vakantie voor de deur. Maar heb je je wel eens afgevraagd waarom we het hele jaar door zoveel werken dat we reikhalzend uitkijken naar de vakantie? Voor wie of wat is dat eigenlijk goed?

De 8-urige werkdag en daarmee 40-urige werkweek is een souvenir uit de tijd van de Industriële Revolutie. Het bood de arbeiders bescherming tegen uitbuiting. Tot aan de Industriële Revolutie daalde het aantal uren dat we werkten, maar rondom het begin van de negentiende eeuw steeg deze weer tot ruim boven de 40. Tot Henry Ford zich ermee ging bemoeien en er 40 uur van maakte. Want met ‘maar’ vijf dagen in plaats van zes, en ‘maar’ acht uren in plaats van tien tot zestien hadden ze meer tijd voor ontspanning, slapen en… consumeren.

Het invoeren van de 40-urige werkweek was een aanpak die meneer Ford geen windeieren legde: de raskapitalist werd succesvoller en rijker dan ooit. Bovendien stonden mensen in de rij om een baan in zijn fabriek te bemachtigen, én om een van zijn auto’s te kopen. Maar tijden zijn veranderd en 40 uur per week werken lijkt achterhaald. Ook omdat ons werk voornamelijk cognitief is, in plaats van lichamelijk. We weten inmiddels allemaal dat van lang werken de prestaties instorten. Toch is het iets wat we met zijn allen doen. Maar waarom eigenlijk?

Een echt gefundeerd en eenzijdig antwoord hierop is lastig te geven. Tenzij jij ‘we zijn er aan gewend geraakt’ of ‘zo doen we het nou eenmaal’ wél een bevredigend antwoord vindt. De meest voor de hand liggende opties zijn:

1. We geloven dat een 40-urige werkweek voor de meeste productiviteit zorgt;
2. We proberen ons geluk te realiseren via werk (en liefde).